Fatma Ünal - Hiçbir silahın işlemediği Nemea aslanını boğarak öldüren Herakles'i, asasına dayanmış dinlenirken anlatan ''Yorgun Herakles'' heykelinin, dünyadaki 60 replikasından biri MS 2. yüzyılda Anadolu topraklarında yapıldı. Yüzyıllar sonra Perge Antik Kenti'nden çalınan heykelin üst kısmı, onlarca yılık hasretin ardından bedenine kavuştu. Zeus ile Miken kralının kızı Alkmene'nin oğlu Herakles'i, henüz 18 yaşındayken hiçbir silahın işlemediği Nemea ormanındaki aslanı, saatlerce güreştikten sonra elleriyle boğarak öldürdükten sonra asasına dayanmış dinlenirken anlatan ''Yorgun Herakles'' heykeli MÖ 4. yüzyılda ünlü heykeltraş Lysippos tarafından bronzdan dökülerek yapıldı. Bu heykelin dünyadaki 60 replikasından biri ise bir Pergeli tarafından yaptırılarak, kente bağışlandı. Perge'de güney hamamının eğitim ve sanat salonunda sergilenen heykelin üst kısmı yüzyıllar sonra ait olduğu topraklardan kaçırılarak Amerika'ya götürüldü. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın girişimleriyle onlarca yıl sonra Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın uçağıyla Türkiye'ye getirilen heykel, Antalya Müzesi'nde bedenine kavuştuktan sonra Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay tarafından açıldı. Heykelin alt kısmını 1980 yılında Perge Antik Kenti'nden çıkaran Prof. Dr. Jale İnan'ın yardımcılığını yapan şimdiki Kazı Başkanı Prof. Dr. Haluk Abbasoğlu, AA ekibine antik kentte heykelin bulunduğu yeri gösterdi. -Perge Antik Kenti'nde sergilendiği niş- Herakles heykelinin alt kısmının kentin Güney Hamamı'ndaki eğitim ve sanat salonunun kuzeybatısındaki nişin önünde bulunduğunu ifade eden Abbasoğlu, ''Büyük bir ihtimalle orijinali o nişte sergileniyordu. Çünkü alt kısmı nişin önünden çıkarıldı'' dedi. Herakles ile aynı gün 20'ye yakın tam veya tama yakın heykel bulunduğunu vurgulayan Abbasoğlu, ''O dönemde hamam sadece yıkanmayla ilgili bir yer değildi. Helenistik dönem gereği aynı zamanda kültürel ve eğitim fonksiyonu da mevcuttu. Eğitim ve sanat faaliyetlerinin yapıldığı bölümde 20 tane tüm veya tüme yakın heykel bulundu. Bunlardan aralarında Herakles'in de bulunduğu 10 tanesi bir Pergeli tarafından yaptırılarak kente bağışlanmıştı'' dedi. Roma çağında klasik Helen Yunan heykeltıraşlarının kopyalarının yapılmasının bir gelenek olduğunu, Herakles heykelinin orijinalinin de dünyada 60 replikası bulunduğunu belirten Abbasoğlu, Perge Antik Kenti'nde çıkartılanın Anadolu'da yapıldığını söyledi. Bu heykelin Bergama izleri taşıdığını ifade eden Abbasoğlu, buradakinin bir benzerinin de Floransa'da sergilendiğini kaydetti. -Kuvvet tanrısı Herakles- Herkül olarak da bilinen Herakles'in mitolojide 12 tane görevi bulunduğunu, ancak bunların dışında da çok fazla kahramanlık yaptığını ifade eden Abbasoğlu, ''Birçok başka ödevi var çünkü Zeus'un karısı Hera'nın gazabına uğramış. Ama tüm ödevlerini başarıyla yapıyor. O yüzden Herakles Roma'daki ismiyle Herkül, mitolojide kuvvet tanrısı olarak geçiyor'' dedi. Herakles'in üst yarısının Türkiye'ye getirilmesinin kendileri için büyük mutluluk olduğunu vurgulayan Abbasoğlu, ''Ama bizim için asıl önemli olan Herakles'in gelmesi değil, buradan kaçırılan herhangi birşeyin Türkiye'ye dönmesi. Bu, Sayın Bakan'ın çok istekli, iyi niyetli, inatçı talepleriyle gerçekleşti'' diye konuştu. -Herakles neden yorgun?- Mitlere göre tanrısal bir kuvvete sahip olan Herakles, 18 yaşına geldiğinde Nemea ormanlarında yaşayan altın postlu aslanı öldürmekle görevlendirilir. Aslan, o sıralarda Nemea bölgesine dehşet ve terör saçmaktadır. Herakles, odun, ok ve bronz bir kılıç ile hayvanı öldürmeye çalışsa da başarılı olamamış, daha sonra aslan ile saatlerce güreştikten sonra kolları ile boğarak öldürmeyi başarmıştı. Heykelin kompozisyonunda da altın postlu aslanı öldüren Herakles, asasına dayanmış dinlenmektedir. (FÜ-DEL)11.10.2011 10:29:55