Ulaştırma Bakanlığı,
Türkiye'nin uzaydaki hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla çalışmalar yapmak üzere 'Türkiye
Uzay Kurumu (TUK)' kurulması için
kanun taslağı hazırladı.
Çalışma, Başbakanlık'a gönderildi. Biri başkan 8 kişinin yöneteceği özerk kurum, geniş yetkilerle donatılacak. İhtiyaç gördüğü yeri kamulaştırabilecek. Alanında uzman kişilerden kurullar oluşturabilecek. Hazırlanan taslakta kanunun amacı, "Türkiye'nin uzay ve havacılıkla ilgili
politika ve stratejilerinin belirlenmesi, uygulanması, izlenmesi, uzaydaki hak ve menfaatlerinin korunması." şeklinde açıklandı.
Tasarıya göre, Türkiye Uzay Kurumu, Türkiye'nin Milli Uzay Politikası ve programını hazırlayacak. Bu program, Bakanlar
Kurulu'nun onayından geçtikten sonra kesinlik kazanacak.
Program ve politika çerçevesindeki hedeflere ulaşabilmek için de, kurul ve kurumlar oluşturulacak. Bu kurul ve kurumlar; Türkiye Uzay Kurumu ile Türkiye Uzay Kurulu, Uzay Politikası Yüksek Kurulu, Uzay Konseyi ve Uzay Akademisi olarak sıralandı.
Ankara merkezli olacak özerk kurum geniş yetkilerle donatılacak. İhtiyaç gördüğü yeri
kamulaştırma yetkisine sahip TUK, uzay çalışmaları yapan bütün kamu kuruluşlarından
belge talep edebilecek. Alanında uzman kişilerden
Bilim ve
Teknoloji Danışma Kurulları oluşturabilecek. Şirket kurabilecek,
yardım ve
bağış toplayabilecek.
Kamu İhale Kanunu kapsamında olmayacak ve
Sayıştay tarafından da denetlenmeyecek. Şirketlerin denetimini
TBMM yapacak. Vergi de ödemeyecek. Hızlı hareket edilmesi için verilen geniş yetkileri sayesinde kurumdan bir an önce uzay
araçlarıyla ilgili
tasarım ve
üretim yapması bekleniyor. Uzay araçları, alçak veya yüksek irtifa balonları, hava platformları tasarlayacak. Bunların
testlerini yapacak ve prototipler geliştirecek. Kurum bunları yapmak için tasarım, entegrasyon ve test merkezleri, araştırma laboratuvarları kuracak. Fırlatma araç ve sistemlerini geliştirecek, kuracak ve işletecek. Uzay araştırma ve faaliyetleri için gerekli olan her türlü
yakıt ve
kimyasal madde türevlerini de imal edecek. Fırlatma araçlarında kullanılacak yakıt, roket motoru gibi teknolojilerini geliştirecek.
Türkiye Uzay Kurumu'nun karar organı olan Türkiye Uzay Kurulu, biri başkan 8 kişiden oluşacak. Kurulun başkanı aynı zamanda kurumun başkanı da olacak. Başbakanın başkanlığında, Ulaştırma,
Milli Savunma,
Sanayii ve
Ticaret bakanları ile Hazine'den sorumlu devlet bakanı ve Türkiye Uzay Kurumu başkanından oluşan Uzay Politikaları Yüksek Kurulu oluşturulması öngörülüyor.
Mart ve eylül aylarında 2 defa toplanacak.
Ulusal güvenlik için kullanılacak
Olağanüstü hâller,
sıkıyönetim, seferberlik ve savaş halinde tüm uzay sistemlerinin ulusal güvenlik ihtiyaçları doğrultusunda kullanılmasını sağlayacak.
Kodlu ve kriptolu
haberleşme yapmaya yetkili olacak.
Milli uzay politikası doğrultusunda planlama yapacak.
Türkiye Uzay Kurumu'nun hissesi yüzde 50'den fazla olan şirketler
vergiden muaf olacak.
Havacılıkla ve uzayla ilgili standart belirleyecek.
Uzay sistemlerinin tasarım, üretim, entegrasyonu
teşviklerle destekleyecek.
Uzay alanında ayrılan kaynakların verimli kullanılabilmesi için tüm
sivil, askerî, ticarî, sanayi, eğitim kuruluşları arasında gerekli eşgüdümü tahsis edecek.
Uzayla ilgili
beyin gücünün yetiştirilmesini sağlayacak. Uzaya yönelik eğitim-
öğretim faaliyetlerinin geliştirilmesi, desteklenmesi ve teşvik edilmesi amacıyla; burs,
ödül, yurtiçi ve yurtdışı eğitim imkânı sağlamak. İnsanlı ve insansız uzay programları için araştırma ve
uygulama amacı ile
personel yetiştirecek.