Kim Kazanır? Biden mı Musk mı?

Kadir Gürcan

Kadir Gürcan

13 Haz 2022 09:40
  • Gündemden hiç düşmeyen Elon Musk, sosyal paylaşım platformu Twitter'i alma girişimi ile yine kendinden bahsettirdi. İşlem tam bitti-bitecek derken, fiyat ve teknik bazı anlaşmazlıklar yüzünden el değiştirme yavaşlatıldı. Moda piyasasının Kardashian Ailesi'ni adım adım takip ettiği gibi, teknoloji, ekonomi ve piyasa spekülasyonları ile ilgilenenler Musk'ın peşini bırakmıyor. Piyasa için bazen kötü bir virüs bazen de aşı ve şifalı kür teklif ettiğinden olsa gerek sevenleri kadar nefret edenleri de var.

    ABD basınında günlük sıralamada ilk üçe girebilmek için milyarder Musk'ın fazla bir şey yapmasına gerek yok. En son Johnny Deep-Amber Heard davasında bile kendisinden bahsettirdi. Meğer Musk, Amber Heard ile de arkadaşlık etmiş. İnsan ancak bu kadar şerbetli olur. Adam, düştüğü yerden bir avuç altın ile kalkıyor. Bu ne şans!

    ABD'de kamuoyu araştırmaları, Başkan Biden'in popülerlik trendi için pek iyimser değiller. Musk, Biden'a popülerliğinin öşrünü bağışlasa, başkan biraz nefes alacak. Biden'in ilerleyen yaş dezavantajları da peşini bırakmıyor. Bununla birlikte Putin-Ukrayna Krizi konusunda gösterdiği devlet kararlılığı herkesin takdirini kazanmış durumda. Yükselen benzin fiyatları, Amerika'nın son kırk yıldır ilk defa şahit olduğu yüksek enflasyon rakamları, Trump döneminde yeniden güçlenen marjinal grupların estirdiği silahlı iç terör ve tabii ki her hafta bir yenisine şahit olunan toplu okul katliamları Biden'in başkanlık yükünü daha da artırıyor.

    ABD Başkanı iki yıldır Trump'ın bıraktığı enkazı temizlemekle meşgul. Demokratların makus kaderi sürekli kendini tekrarlıyor; “Cumhuriyetçiler her şeyi berbat eder. Sonra demokratlar bu enkazı gelir temizler!” Durum aynı. Trump'ın dört yıl boyunca Putin ile yaşadığı gizli aşk, diğer gayrı meşru ilişkileri gibi pahalıya mal oldu. Bir farkla. Daha önceki gayri ahlakiliklerini kendi cebinden ödüyordu. Şimdi ise, bu romantizmin faturasını Amerikan halkı ödüyor. Eski Başkan Trump dört yıl boyunca, şahsi kaprislerini, aile ilişkilerini ve özel sektör alışkanlıklarını bir kenara bırakma becerisi gösteremedi. Herkes iyi vakit geçirdi mi? Elbette ki! Ama değdi mi?

    Zenginler listesinin ilk sıralarını kimseye bırakmayan Bezos, Musk, Koch Brothers, Biden'dan pek memnun değiller. Kabinede yer alan Bernie, Elizabeth Warren gibi demokratlar, çok kazananların daha fazla vergi vermesinde ısrarlılar. Oligark eğilimli zenginlerin ortak özelliği, demokratik düzenin arızalarını gidermenin daha fazla demokrasi ile sağlanabileceği gerçeğine ayak diretmeleri. Tecrübeli siyasetçi Biden, Amerikan Halkı'na verdiği sözleri tutmanın yanında, müşkülpesent ve alıngan zengin-elit kesimi de idare etmek zorunda. Amerikan zenginleri, Rus oligarkları kadar bencil, görgüsüz ya da kleptocratik değiller ama zengin olma ayrıcalıklarını hissettiriyorlar.

    Çağdaşlarına göre oldukça genç olan Bezos ve Musk'ın, Demokrat-Cumhuriyetçi tercihte bir önceki nesle nazaran daha anlaşılabilir olduklarında şüphe yok. Bezos demokrat eğilimli ve öyle davranıyor. Musk ise, demokrat olup, cumhuriyetçi olmayı seviyor. Bunun için bütün şirketlerini, Demokratlar'ın kalesi California'dan, Cumhuriyetçiler'in Kalesi Texas'a taşıdı. Twitter'i aldıktan sonra ilk işinin, platformun Eski Başkan Trump'a koyduğu yasağı kaldırmak olacağını duyurdu.

    Koch Kardeşler ve Eski Başkan Trump'ın havuz medyası Fox'ın sahibi Rupert Murdoch, Cumhuriyetçi Parti'nin hem maddi hem de ideolojik destekçiliğini yapıyorlar. Koch Kardeşler, 2008 ABD seçimlerinde ilk zenci başkan Obama'nın kazanmasını hiç hazmedememişler. 2009 yılında başlattıkları “Obama'yı ilk seçimde gömelim!” projesi, Siyahi Başkan'ın 2012'de seçilmesini engellemeye yetmemiş. Zengin medya yüzlerinin 320 milyonluk Amerikan Halkı'nı diledikleri gibi yönlendirmeye güçleri yetmese de para, zaman ve bağlantıları canlı kaldığı için siyasi hobilerinden geri kalmıyorlar.

    Biden hükümeti, demokratik normlara riayet etmek zorunda. Demokrasinin zaafları zaman zaman hükümetin elini kolunu bağlıyor. Demokratik rahatsızlıkların daha fazla demokrasi ile çözülmesi gerçeği işlerini zorlaştırıyor. Hatta iyi niyetli demokratlar bile “Demokrat kalın ama, en az Cumhuriyetçiler kadar sert delikanlı olun!” diyorlar. Demokratlar seçim döneminde vadettikleri 2 trilyonluk altyapı yatırım projelerini, iki demokrat vekil yüzünden gerçekleştiremediler. Bununla birlikte Biden, elektrikli otomobil için 5 milyar dolarlık yatırım yapmayı başardı. Bu icraat Elon Musk'ın işine yaramanın yanında ABD'li diğer otomobil üreticilerine de Tesla ile yarışma imkânı sağlayacak.

    Biden diğer zenginler gibi, genç, atak ve başarılarının farkında olan Musk ile de şahsi polemiğe girmekten kaçınıyor. Musk hep böyle genç kalacağı takıntısından olsa gerek Biden'ın yaşlılık ve ilerlemiş yaşı üzerinden tenkit ve iğnelemelerden geri durmuyor. Eski Başkan Trump'ın Covid 19 konusundaki umursamaz tavrı 400 bin Amerikalı'nın ölümüne sebep olmuştu. Virüsün, başkanlığı elinden almak için Çin tarafından uydurulduğu inancına sıkıya sarılan Trump, ekonomiye vereceği zarar endişesi ile tedbirler konusunda çok ayak diretti. Covid 19'un çoğunlukla yaşı ilerlemiş olanları vurmasını “Ekonomi için bu kayıpları göze almalıyız!” iması ile geçiştirmişti. Trump'ın hesap hatası, başkanlığına mal oldu.

    Yeni bir ekonomik krizin ayak sesleri daha yakından duyulmaya başladı. Ekonomideki bu belirsizlik, Kasım 2022'de yapılacak yarı dönem seçimlerinde demokratlar için iyi şeyler vadetmiyor. Bunu herkesten iyi bilen Biden'in Rusya-Ukrayna konusunda taviz vermemesi, bir başkan için seçim kaybetmekten daha hayati şeyler olduğunu biliyor olmasından kaynaklanıyor. Elon Musk'ın muhtemel ekonomik kriz için yaklaşımı Trump'ın Covid 19 yorumunu hatırlatıyor. “Ekonomik kriz faydalı olabilir. Zayıf firmalar dökülür!”

    Biden ve Musk arasındaki atışmalara benzin dökmeye bayılan bir gazeteci, başkana Musk'ın Mars seferlerini sorunca, “Yolu açık olsun!” ironik cevabını almış. ABD bürokrasisi içinde bir ömür geçirmiş tecrübeli başkan, Musk'ın her fırsatta kendisi ile girdiği ağız dalaşına prim verme derdinde değil.

    Türkiye'de kamuoyu yoklamalarının “Bugün seçim olsa kim kazanır?” sorusu “Biden mı Musk mı?” şekline dönüştüğünde, Elon Musk'ın fark atabileceği izlenimi vermiyor. En az Musk kadar hırslı ve oportünist Trump'ı yerinden eden Biden, Musk'ı da yüksekten boşluğa bırakabilir. Başlığa koyduğumuz soru, Amerikan Başkanlığı için sadece istatik sorusu olarak kalacak. Musk hayranları üzülecek ama, idolleri ABD dışında doğduğu için Biden ile yarışa girme şansı hiç olmayacak.


    13 Haz 2022 09:40
    YAZARIN SON YAZILARI