Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa tasarısında tutuklama nedenleri arasına iki yeni gerekçe eklendi. Bu kapsamda “aynı veya daha ağır bir suçu yeniden işleme” ve “Suçun işlendiği hal ve koşullar veya meydana gelen zararın ağırlığı dolayısıyla fiilin kamu düzenini önemli ölçüde bozması” halinde tutuklama kararı verilebilecek.
Tasarıya eklenen gerekçelerin, yoruma açık olması dikkat çekti. Ayrıca, söz konusu gerekçelerin hangi suçlarda uygulanacağının belli olmaması, muhaliflerin yapacağı eylemlerin bu yolla engellenmesinin önünü de açabilecek. Adalet Bakanlığı, “Hayvanları Koruma Kanunu ve Türk Ceza Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı” taslağı hazırladı. Bakanlık, taslağı, görüş için başsavcılık ile Adalet Komisyonu başkanlıklarına gönderdi. 30 gün içinde taslağa ilişkin görüşlerin gönderilmesini isteyen bakanlık, bunun ardından taslağa son şeklini verecek. Taslakta, Ceza Muhakemesi Yasası’nın tutuklama nedenlerini düzenleyen 100. maddesinde tartışma yaratacak değişiklik yapıldı. Buna göre tutuklama nedenlerinin arasına, “aynı veya daha ağır bir suçu yeniden işleme” ve “Suçun işlendiği hal ve koşullar veya meydana gelen zararın ağırlığı dolayısıyla fiilin kamu düzenini önemli ölçüde bozması” bentleri eklenecek.
‘Avrupa’da da var’
Taslağın gerekçesinde, benzer düzenlemelerin Almanya, Fransa, Belçika, Avusturya, İsviçre ve Hollanda gibi ülkelerde de yeniden suç işleme tehlikesinin bir tutuklama nedeni olarak kabul edildiği belirtilerek, “AİHM, yeni bir suç işleme tehlikesinin makul ve ciddi olduğu ve yine dosya içeriğinin kişinin geçmişinin ve karakterinin suçun tekrarlanma olasılığını ortaya koyduğu durumlarda, suçun tekrarının önlenmesi gerekçesi ile tutuklama kararı verilmesini AİHS’ye aykırı bulmamıştır. Ayrıca, mahkeme belirli suçların özel ağırlıkları ve bu suçlara toplumun tepkisi nedeniyle doğabilecek toplumsal huzursuzlukların en azından belirli bir süre tutuklamayı haklı kılabileceğini de kabul etmektedir” denildi. Türk Ceza Yasası’nda yapılan değişiklikle de inanç, düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasını engelleyene verilen 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasının sınırları 2 yıldan 5 yıla şeklinde artacak.
Adalet Bakanlığı'nın düzenlemeleri özetle şöyle: Tutuklama nedenlerinin arasına, ‘aynı veya daha ağır bir suçu yeniden işleme’ ve ‘suçun işlendiği hal ve koşullar veya meydana gelen zararın ağırlığı dolayısıyla fiilin kamu düzenini önemli ölçüde bozması’ bentleri eklenecek. Değişiklikle aynı veya daha ağır bir suç işlemek ve kamu düzenini önemli ölçüde bozmak tutuklama nedeni olacak.
ÇETEYE DENETİMLİ SERBESTLİK YOK
Silahlı örgüt veya çete kuran, yöneten 15 yıl, örgüt ve çeteye üye olanlar 7.5 yıl hapse mahkûm edilecek. Bu suçlardan mahkûm olanlar denetimli serbestlikle tahliye olamayacak.
AYM'NİN FUHUŞ KARARI SONRASI DÜZENLEME
Anayasa Mahkemesi’nin, bir seks işçisinin başvurusu üzerine, ‘Fuhuş amacıyla başkalarını rahatsız etmek diye bir suç yok. Kanunun suç saymadığı fiilden ceza kesilemez’ yönündeki ihlal kararı ışığında, Kabahatler Kanunu’nda boşluğu dolduracak düzenleme yapıldı. Buna göre fuhuş yapmak için meydan, park, cadde ve sokaklarda başkalarını rahatsız eden kişinin cezası 2.000 lira idari para cezası olarak belirlendi.
SES VE GAZ FİŞEĞİ ATANLARA HAPİS
6 aydan 3 yıla kadar hapis gerektiren genel güvenliği kasten tehlikeye sokma suçunun cezası 2-5 yıla kadar hapis oldu. Ses ve gaz fişeği atanlar da bu suçtan cezalandırılacak. Suçun, kamu hizmetine tahsisli bina ya da kişilerin toplu bulundukları yerlerde işlenmesi halinde verilecek ceza yarı oranında arttırılarak, 6 yıldan 15 yıla çıkacak.
İNANÇ HÜRRİYETİNİ ENGELLEYENLERE 5 YILA KADAR
İnanç, düşünce ve kanaat hürriyetinin kullanılmasını engelleyenlere verilen 1-3 yıla kadar hapis cezasının sınırları 2-5 yıla şeklinde yükseltildi.
PARA CEZALARI KATLANDI
Taslakla Kabahatler Kanunu’ndaki para cezaları katlandı: Mevcut cezalar ve taslakta öngörülenler şöyle:
Emre aykırı davranış: 100 lira — 1000 lira
Dilencilik: 50 lira — 500 lira
Kumar: 100 lira — 1000 lira
Sarhoşluk: 50 lira — 500 lira
Gürültü (gerçek kişiler): 50 lira — 500 lira
Gürültü (tüzel kişiler): 1000 liradan 5 bin liraya kadar — 6 bin liradan 12 bin liraya.
Rahatsız etme: 50 lira — 500 lira.
Ruhsatsız silah taşıma: 50 lira — 700 lira.
