Antalya Bakırlıtepe’deki
TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi literatüre girecek. Teleskop ve sayısal kameralar ile
Güneş’in en dış tabakası olarak adlandırılan ‘taç’ın, yüksek ayırma güçlü ışık analizi yapılacak. Tam
güneş tutulması Türkiye için sadece turizm alanında faydalı olmayacak.
Bilim dünyasının da gözleri 29
Mart tarihinde Türkiye üzerinde olacak.
Almanya,
Fransa,
Kanada,
İngiltere,
Japonya, ABD gibi ülkeler başta olmak üzere onlarca ülkeden binlerce
bilim adamı gözlem için Türkiye’yi seçmiş durumda. Tüm dünyanın
akın ettiği Antalya’da Türk bilim adamları da boş durmuyor. Farklı ülkelerden meslektaşları çeşitli gözlem ve çalışmalarda bulunmak için gelirken onları farklı bir heyecan kaplamış durumda. O da tutulmanın bu kez Dünya üzerinde büyük bir gözlemevinin üzerinde gerçekleşecek olması. Bilim dünyası bu tabakanın gözlenmesi ile Güneş hakkında birçok bilinmeyenin ortaya çıkacağına inanıyor. Güneş’in en dış atmosfer tabakasının gizemini koruduğunu belirten TUG Uzmanı Dr.
Tuncay Özışık, “Açıklanmamış birçok olay var. Açıklanabilmesi içinse tek şans tam tutulma. Örneğin, taç tabakada sıcaklığın milyon derecelere nasıl ulaştığı hâlâ bir problem, bilinmiyor. Halbuki Güneş yüzeyindeki ısı 6 bin derece. Çalışmalarımız bu gibi sorulara
cevap olacak araştırmaları içerecek.” diyor. Dr. Özışık, çalışmayı 10 araştırmacının yürüteceğini söylüyor. 3’ü Rus araştırmacılardan oluşacak olan
ekip tam tutulma esnasında ortaya çıkan taç tabaka üzerinde daha önce çekilmediği kadar yüksek ayırma güçlü ışık analizi yapacak. Bunun için TUG’un 1,5 metre çapındaki RTT 150
teleskopunun dışında
Akdeniz Üniversitesi kampusüne 40 santimetre, Ilıca ilçesine de 20 santimetre çaplı iki ayrı teleskop kurulacak. Güneş’in daha önce hiçbir gözlem aleti ile görüntülenemeyen tabakasının ortaya çıkacağı tam tutulma için Bakırlıtepe’de yapılan testler çok iyi neticeler vermiş. Testlerin bu denli başarılı olması ise Bakırlıtepe’nin Dünya üzerindeki en az kirliliğe sahip alanlarından birisi üzerinde olmasına bağlanıyor. Oysa ışık kirliliği dolayısıyla, Dünya üzerinde kaliteli gözlem yapılabilen büyük teleskop alanlarının sayısı her geçen gün azalıyor. Türkiye’deki tutulmanın benzeri daha önce bir kez yaşandı. Tutulmanın gölgesi 1991 yılında Hawai’deki Maunakea Gözlemevi’nin üzerinden geçmiş. 3,6 metre çapındaki devasa teleskopu bulunan gözlemevinden hava şartlarının istenilen uygunlukta olmaması sebebiyle başarılı sonuç alınamamıştı. 29 Mart’ta hava parçalı bulutlu
Meteoroloji’ye göre tam güneş tutulmasının yaşanacağı 29 Mart’ta Türkiye’de hava parçalı bulutlu olacak. Türkiye’de Batı Akdeniz’den başlayıp Doğu Karadeniz’e kadar uzanan 165 kilometre genişliğindeki kuşak üzerinden gözlenebilecek güneş tutulmasının izlenebileceği illerde
hazırlıklar hızla sürüyor. 29 Mart’ta Türkiye’de parçalı tutulmanın başlangıcı saat 12.34’te Muğla’dan başlayacak ve saat 15.29’da Iğdır’da son bulacak. Tarihî anı görüntülemek için teleobjektif kullanın’ Türkiye’de gerçekleşecek tam Güneş tutulmasını görüntülemek isteyen fotoğraf meraklıları hazırlıklarını tamamlıyor. Türkiye
Fotoğraf Sanatı Federasyonu (TFSF) Genel Sekreteri Turgay Bilge, bu tarihi anı görüntülemek isteyenlere tavsiyelerde bulundu. Bilge, Güneş tutulmasının fotoğrafını çekerken,
metal görünümlü folyo, renkli şeffaf jelatin kağıt ve
röntgen filmi parçalarının, objektif önü filtresi olarak kullanılabileceğini söyledi. Fotoğraf sanatçıları gibi amatör fotoğraf meraklılarının da bu ilginç
doğa olayını fotoğraf sanatı açısından görsel güzelliğe dönüştürebilmek için sabırsızlandığını vurgulayan Bilge şöyle konuştu: “En güzel tutulma görüntüsü, tele olarak tabir edilen, 500-1000 milimetre odak uzaklıklı objektiflerle elde edilebilecektir. Yaklaşık 4 dakikalık sürenin en verimli şekilde değerlendirebilmesi, hızlı ve net sonuç elde edebilmek için 200-400 ASA'lık filmler kullanılmalı, dijital fotoğraf makinelerinde ise ASA bu değerlere yaklaştırılmalı.” Tam tutulma anında ise ışık miktarı azalacağı için herhangi bir koruyucu ya da efekt filtresi kullanımına gerek olmadığını belirten Bilge, ''Tam tutulma anına 20-30 saniye kala filtreyi kaldırmak yeterli olacaktır.
Göz sağlığı ve özellikle dijital makinelerin zarar görmemesi için parçalı tutulmaya geçildiğinde filtre yeniden kullanılmalıdır.'' diyor