11 yıldır göreve gelen tüm hükümetlerin çıkarmak isteği kanun, bir türlü TBMM’den geçirilememişti. Avrupa Birliği’ne girişte Türkiye’nin uyması gereken 200 direktif göz önüne alınarak hazırlanan yasa tasarısı Çevre ve Orman Bakanlığı’na geniş yetkiler veriyor. Yeni kanun tasarısı çevreye zarar verenlere ağır para ve hapis cezaları getiriyor. Gelirler bölümünde ise cep telefonu abonelerinden aylık 1 YTL, uçak biletinden yüzde 1 kesinti öngörüyor. Çevre Kanunu’ndaki gecikmeyi AB’ye uyum amacıyla çıkarılan öncelikli kanunlara bağlayan TBMM Çevre Komisyonu Başkanı Münir Erkal, “Tasarının 20 Nisan 2006 Perşembe günü ele alınmasını ümit ediyoruz.” diyor. Çevre Bakanlığı’nın koordinatör olarak görev yapacağını belirten Erkal, çevre eğitiminin ilk kez müfredata girdiğini, gönüllü çevre müfettişleri oluşturacaklarını söylüyor. Tasarının yasalaşmasına çevreyle ilgili sivil toplum kuruluşları destek verirken anamuhalefet partisi CHP itiraz ettiği maddeler olmasına rağmen sıcak bakıyor. CHP Milletvekili ve Çevre Komisyonu Üyesi Rasim Çakır, yasaya kendilerinden çok çıkar odaklarının muhalefet yaptığını ifade ediyor. Sanayiciler ve denizcilik sektörünün iktidar partisine baskı yaptığını belirten Çakır, “Yerel yönetimlerin katı atık ve arıtma tesislerini kurması, AB ile ilgili uyum çalışmaları sebebiyle kanunun çıkması gerekiyor.” diye konuşuyor. Türkiye Çevre Platformu Koordinatörü Doç. Dr. Tanay Sıtkı Uyar, kanun tasarısının eksikliklerle dolu olduğunu savunuyor. Uyar, Çevre Kanunu’nda atık ve hurda ithaline imkan verecek hiçbir madde yer almaması gerektiğini ifade ediyor. Uyar, kanun taslağında şu değişikliklerin yapılmasını istiyor: “Petrol, jeotermal kaynaklar ve maden arama faaliyetleri, çevresel etki değerlendirmesi kapsamına dahil edilmeli. Adli nitelikli cezalar ile ilgili maddesinde ‘tehlikeli ve radyoaktif atıklarla tehlikeli kimyasallar’ ile ilgili hüküm yer almalıdır. Yeni yatırımlarda AB’nin mevcut en yeni standartlarının uygulanmasını zorunlu kılmalıdır.” Ağır cezalar geliyor Çevrenin korunması ve alınacak tedbirlere katılmaktan başta idare, meslek odaları, birlikler, sivil toplum kuruluşları sorumlu olacak. Çevreyle uyumlu teknolojiler kullanılacak. Çevreyi kirletenlere valilikler değil, doğrudan Çevre ve Orman Bakanlığı ceza kesecek. Her şirketin bir ‘çevre sorumlusu’ bulundurması zorunlu olacak. TRT ve özel radyo ve televizyonlar ayda en az yarım saat ‘prime- time’da çevre konusunda eğitici yayın yapacak. Üretim, tüketim ve hizmet faaliyetleri sonucu oluşan atıkları oluşturanlar atıklarını arıtmak, bertaraf etmekle sorumlu olacak. Tehlikeli atıkların ithalatı yasak olacak. Tehlikeli kimyasal atıklarla ilgili faaliyetlerde bulunanlar mali sorumluluk sigortası yaptıracak. ÇED sürecinde yanlış ve yanıltıcı bilgi verenler, bilgi vermemekte direnler, sahte belge düzenleyenler 6 aydan bir yıla kadar hapisle cezalandırılacak. Çevreye zehirli atık bırakanlara 1 milyon YTL ceza verilecek.