Hristiyanların ibadet yerleri nelerdir?

Samanyoluhaber.com yazarı İlahiyatçı Dr. Ali Demirel Hristiyanlıkla ilgili soruları cevaplamaya devam ediyor...

SHABER3.COM

Dr. Ali Demirel- Samanyoluhaber.com 

Hıristiyanların ibadet yerleri nelerdir?

Şapel: Özellikle kırsal alanlarda ve küçük yerleşim yerlerinde veya yol kenarlarında dini ihtiyaçları karşılamak için yapılmış dua etme ve mum yakma yerleridir. Bir nevi küçük kiliselerdir. 

Kilise: Kilise amaç, anlam ve fonksiyon bakımından mezheplere göre farklılıklar gösterir. Katolik anlayışına göre kilise, Hz. İsâ tarafından kurulan ve O’na inananların oluşturduğu topluluktur. Bu durumda katolik düşüncesine göre kilise birlik, kutsallık, genellik ve hidâyete götüren bir emniyet (Apostolluk) yolu gibi bazı özelliklere sahiptir. Ortodoks mezhebine mensup olanlar da kilisenin hem bu dünyaya hem de görünmeyen öteki âleme ışık tuttuğuna inanmaktadırlar. Protestan ilâhiyatını tercih eden Hıristiyanlar ise kiliseyi Allah’ın emirlerinin sunulduğu ve dinî ibadetlerin yapıldığı bir mekân ve mabed olarak kabul ederler. 


Başlangıçta tek bir kurum olan kilise daha sonra ibadet biçimleri, inanç şekilleri ve yaşayış ilkeleri bakımından doğu ve batı kollarına ayrılır. Kiliselerin disipline edilmiş ayin ve dua törenleri vardır. Bu törenler orada görevli din adamları tarafından icra edilir. 

Bazilika: Bazilikaları kiliselerden ayıran özelliği mimarileridir. Ortada uzun ve yüksek bir koridor, iki yanda daha alçak iki koridor bulunur. Bazilikalar dolayısıyla haç planlı değildir. Bazilikal planda ölçü birimi genellikle transept karesidir. Pek çok roman kilisesi bu ilke üzerine kurulmuştur. Transept karesinin ölçülerine -bazen küçük sapmalarla- koronun, transept kollarının, naos (orta nefin), kemer gözlerinin ölçülerinde rastlanır. Bazilikal plan tipi Gotik Sanat döneminde doruk noktasına ulaşır. Kubbeli bazilika naosun (ana nef) üzeri kubbe ile örtülü bazilika. İstanbul’da bulunan, Justinianus devri yapıtı Hagia Eirene (Aya İrini) kilisesi bir kubbeli bazilikadır. 

Katedral: Katedral, bir piskoposluğun merkezi olan, başka bir deyişle kilise hiyerarşisi içinde idari bir organ olan, piskoposun devamlı olarak bulunduğu mekândır. Şehrin en büyük kilisesine katedral denir. Avrupa’nın ve dünyanın en büyük katedrallerinden biri Köln Katedrali’dir. 
Manastır: Manastır, din görevlilerinin ve kendini dine adayan kimselerin bir arada yaşadığı dinî yapıdır. Genelde şehirden ve uygarlıktan uzakta, ulaşılması zor alanlara kurulurlar. Amaç, inzivaya çekilen kişilerin beşerî sorunlardan olabilecek en az düzeyde etkilenmesi ve şehirlere yapılacak olası askerî saldırılarından uzak durulmasıdır. 
Hıristiyan din adamları kimlerden oluşur? 

Papa: Papa, Katolik Hıristiyanların dini lideridir. İlk zamanlar tüm piskoposlara verilen papa unvanı, sonraları yalnız Roma Piskoposu için kullanılmaya başlandı. 
Kardinal: Hristiyan Katolik Kilisesi’nin ruhban sınıfının Papa’dan sonra en yüksek mevkiye sahip olan din adamıdır. Kardinal olacak din adamları mevcut Papa tarafından aday gösterilirler. Bunlar da bir sonraki Papa’yı kendi aralarından seçerler.

Piskopos: Bazı Hıristiyan kiliselerinde, birkaç cemaatten oluşan bir bölgenin başpapazı olan, fetva verme yetkisine sahip üst kademeden din adamına verilen isimdir. 
Papaz: Aslı Yunanca “pappas” olmakla beraber dilimizde “papaz” şeklinde kullanılışı daha yaygındır. Papaz “baba” anlamına gelir. Ortaçağ’daki din adamlarına da genellikle papaz denir.  
Rahip: Hıristiyanlarda genellikle manastırda yaşayan din adamı için kullanılan bir ifadedir.
Patrik: Patrik, Ortodoks Kiliseleri, Oriental Ortodoks Kiliseleri, Süryani Kilisesi ve diğer Doğu Kiliseleri’nde kilisenin başında bulunan en yüksek rütbeli piskoposun adıdır. 
Diyakoz: Diyakoz (veya diyakon) Katolik, Anglikan ve Ortodoks kiliselerindeki üç yüksek ruhban derecesinin ilk basamağı olan diyakozluk rütbesine sahip kişidir. Diğer iki rütbe ise sırasıyla papazlık (vaizlik) ve piskoposluktur. 

Pastör: Bir kilise topluluğunda yalnızca pazar günleri vaaz vererek değil, birçok organize, dua, İncil öğrenme, vaftiz eğitimi ve diğer etkinliklerle kilise topluluğunun büyümesinde ve gelişmesinde önder olarak hizmet eden sorumlu kişidir.

Bu makale, Hıristiyanlık hakkında özet bir bilgi vermek için kaleme alındı. Detaylı bilgi edinmek isteyenler konu ile alakalı yazılmış kitapları okuyabilirler.

BİTTİ 



TWİTTER : @aliihsandemirel
<< Önceki Haber Hristiyanların ibadet yerleri nelerdir? Sonraki Haber >>
ÖNE ÇIKAN HABERLER