Türkiye'nin bu ay sonlarına doğru gerçekleştireceği ve bazı önemli silah alımlarının kararlaştırılacağı Savunma Sanayii Müsteşarlığı (SSM) İcra Komitesi toplantısı öncesi, askeri firmalar ve temsil ettikleri ülkeler, Ankara nezdinde müthiş bir lobi faaliyeti yürütüyor. Bu faaliyetlerden en güçlüsü, geçtiğimiz günlerde gerçekleşti ve Türkiye'nin 2 milyar doları bulması beklenen taarruz helikopteri alımı projesinde "Tiger" modeli ile yarışan Eurocopter firmasının temsil ettiği ülkelerin savunma bakanları, Milli Savunma Bakanı Vecdi Gönül'e, ayrı ayrı mektup göndererek, kendi ürünlerinin seçilmesi için cazip tekliflerde bulundular. Alman, Fransız ve İspanyol Savunma bakanları Walter Steinmeier, Philippe Douste- Blazy ile D. Miguel Angel Moratinos Cuyaube, yaklaşık iki hafta önce, Bakan Gönül'e, Tiger için destek istedikleri ve ayrı ayrı kaleme aldıkları mektupları faksladılar. Üç ülkenin Ankara'daki büyükelçileri de mektupları elden vermek üzere Gönül'den randevu talebinde bulundu. Ancak Bakan Gönül'ün, mektupları zaten almış olması ve SSM İcra Komitesi'nin diğer üyelerinin kararlarını etkiler bir hava yaratmamak için büyükelçilere randevu vermeyebileceği belirtiliyor. SSM İcra Komitesi, Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Vecdi Gönül ve Genelkurmay Başkanı Orgeneral Hilmi Özkök'ten oluşuyor. Genelkurmay Başkanlığı'nın, 19-20 Haziran'da taarruz helikopterinde yarışan firmalarla ilgili Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) görüşünü, SSM'ye ulaştırması bekleniyor. Dolayısıyla, Ankara'daki Alman, Fransız ve İspanyol büyükelçileri, bu tarihlerden önce Bakan Gönül ile biraraya gelmek istiyor. EUROCOPTER'İN ÖNERİLERİ Eurocopter, aynı zamanda Avrupalı firmaların aralarında konsorsiyum oluşturdukları EADS'in de bir parçası. Bakanların mektuplarında, Eurocopter'ın, Avrupa Savunma Ajansı'nda (EDA) bir çalışma grubu bulunduğuna işaret ederek, Türkiye'nin Tiger'ı seçmesi halinde şu teklifleri yaptıkları öğrenildi: Tiger'ı seçen Türkiye, Eurocopter'ın 4'ncü ortağı olacak. Dolayısıyla Türkiye, Eurocopter'ın 4'üncü ortağı olarak, EDA'ya da dolaylı girmiş olacak. (Kıbrıs Rum kesimi, Türkiye'nin bu ajansa aktif katılımını da engelliyor.) Ama Eurocopter'ın ortağı olarak Türkiye, Rum engelini aşacak ve Tiger yoluyla Ankara'ya Avrupa savunma perspektifi açılmış olacak Türkiye, helikopterlerin uçmasını sağlayan ve sistemin beyni konumundaki görev bilgisayarının özgün üretimini yapıyor. ABD'li firmaların, taaruz helikopterinde devre dışı kalmalarında, görev bilgisayarının en kritik bölümünü Türkiye'ye transfer etmeyi reddetmeleri de önemli rol oynamıştı. Ancak EADS Eurocopter, görev bilgisayarının Türk firmalarınca geliştirilmesinde mühendislik desteği vermeyi öneriyor. Projeye katılan firmalar İtalyan Agusta-Mangusta A-129: En az yük taşıyan helikopter olması nedeniyle, TSK'nın ancak temel ihtiyacını karşılıyor. Mangusta, İtalyan ordusu dışında bir ordu tarafından kullanılmıyor. Güney Afrika Denel-Rooivalk: Eurocopter firmasından, Rooivalk modelini geliştirirken teknolojik destek aldı. Ancak, Tiger modeliyle Rooivalk'a rakip olan Eurocopter, Türkiye'deki ihaleyi kazanması halinde Denel'e teknoloji sınırlaması yapmayacağını taahhüt etti. Rooivalk, Türk pilotlarının değerlendirmelerine göre, iyi performans gösteriyor. Güney Afrika dışında başka bir orduda kullanılmıyor. Rusya, Rosonobonoexport, K-52; Rusya, Türkiye'nin istediği daha gelişmiş bir model ile katılmadı. Şansı düşük. Prototipi üretilmiş durumda. EADS Eurocopter, Tiger: Şartnamenin ağır koşullar içermesi nedeniyle projeden çekilen ABD'li firmalar gibi aynı sorundan yakınıyor. Bu nedenle, fiyatını yüksek tutuyor. Türkiye'nin taaruz helikopteri ihalesinde, Eurocopter, Tiger modelini üç konsorsiyum üyesi dışında Avustralya'ya satmış, yani yurt dışına satış gerçekleştirmiş tek firma. Dolardaki dalgalanma kararı geciktirebilir Diğer yandan, YTL'nin, gerek ABD Doları gerekse Avrupa para birimi Euro karşısında son bir ayda yüzde 20'ye yakın oranda değer kaybı, Türkiye'nin savunma bütçesini de kaçınılmaz olarak etkiledi. Türkiye'nin ana silah sistemi tedariğinde, Savunma Sanayii Müsteşarı Murat Bayar'ın da zaman zaman belirttiği gibi yüzde 75'ler oranında dışa bağımlı olması hesaba katıldığında doların yüzde 20'lik değer artışı, savunma alımlarını etkileyecek boyuta ulaştı. Bayar'ın geçen yıl Kasım ayında Ankara'da yapılan bir konferansta verdiği bilgiye göre, Türkiye, savunma ürünleri ithalatında 4'üncü sırada yer alırken, ihracatta 28'inci sırada yer alıyor. Savunma sanayii uzmanları, bu durumda, Türkiye'nin ilk aşamada 50 adet satın almayı düşündüğü taarruz ve keşif helikopteri konusunda 27 Haziran'da yapılacak İcra Komitesi toplantısında nihai bir karar almayabileceğini ve projeyi erteleyebileceğini belirtiyorlar. Ancak, bazı uzmanlar, doların YTL karşısında değer kazanmasından bağımsız olarak, taarruz helikopteri projesinin henüz olgunlaşmamış olması nedeniyle, 27 Haziran toplantısında nihai bir karar alınmasının doğru olmayacağı görüşünde. BUGÜN