Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) üst yönetimindeki görev değişikliği dünya basınının gündemini meşgul etmeye devam ediyor. İngiliz finans gazetesi Financial Times (FT), yabancı yatırımcıların Türkiye'ye duyduğu güveni başyazısında mercek altına aldı.
FT, Hafize Gaye Erkan'ın TCMB başkanlığından istifasının piyasalarda çok büyük bir etki yaratmadığını, bu durumun "ekonomide asıl liderliğin artık Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'te olmasından kaynaklandığını" yazdı. FT bununla birlikte, yabancı yatırımcıların sadece "kilit" bir aktör olarak Şimşek'in şahsına güvenme riskini alamayacağını, "Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın ortodoks ekonomiye köklü bir biçimde döndüğünün kanıtı olarak ekonomi yönetiminin üst kademelerinde daha fazla saygın isme yer vermesi" çağrısında bulundu.
"Türkiye yeni ortodoksluğa duyulan yatırımcı inancını desteklemeli" başlıklı başyazıda, "Türkiye Merkez Bankası Başkanı'nın bu ayki ani istifasının, kısa süreli ortodoks para politikalarının son bulduğu konusunda yatırımcılar arasında endişe yaratması beklenebilirdi. Piyasanın bu kadar sessiz bir tepki vermesi, ülkenin ekonomik liderliğinde asıl gücün artık Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'te olduğunun göstergesi" denildi.
FT, Türkiye'nin ilk kadın Merkez Bankası Başkanı olan 44 yaşındaki Erkan'ın "geçmişteki tuhaf para politikası konusunda tavizsiz bir duruş sergilediği", istifasının da bir nedenle bir darbe olduğu yorumunu yaptı. Erkan'ın, bir zamanlar Erdoğan tarafından "kötü" ilan edilen faiz aracını kullanarak kronik biçimde yüksek olan enflasyonla savaşa giriştiğini hatırlatan gazete, şu ifadeleri kullandı:
"Erkan istifası kısa süreliğine, Erdoğan'ın faiz oranlarına dair kendi egzantrik görüşlerini paylaşmayan bir dizi Merkez Bankası Başkanı'nı çiğneyip geçtiği eski kötü günlere bir dönüş gibi hissettirdi. Erdoğan,Maliye Bakanlığı'na da pek az vasfı bulunan damadı Berat Albayrak'ı atamıştı. Yabancı yatırımcılar, Merkez Bankası başkanları arasında 2016 beri yaşanan hızlı değişiminden ve bu kişilerin Erdoğan'a karşı çıkıp faiz oranları artırma konusundaki isteksizliğinden korkar oldu. Bunu, Türkiye tahvillerinde ve para biriminde kriz seviyesindeki dalgalanmalar izledi. Birçokları için ülke, basitçe dokunulmaz hale geldi."
'POTANSİYEL DEVAMLILIK'
Başyazıda, Erkan'ın istifasının geçmişte yaşananların aksine piyasalarda pek bir hareketlilik yaratmadığı vurgulandı. FT'ye göre bunun bir nedeni, Erkan'ın yerine atanan Fatih Karahan'ın etkileyici bir özgeçmişinin bulunmasıydı. Goldman Sachs'taki analistlerin Karahan'ı "saygın" diye nitelediğini ve Erkan'ın ayrılışının politika anlaşmazlığından kaynaklanmadığına işaret edildiğini belirten FT, "Bu potansiyel devamlılığa işaret ediyor" dedi.
Makalenin bu noktasında Şimşek'e işaret edilerek, "Fakat piyasalardaki sakin havanın esas anahtarı, Erdoğan hükümetinin üst düzey ekonomik pozisyonlarında ve zorlu koşullarda 11 yıl görev yaptıktan sonra 2018 yılında ayrılan, geçen yılki seçimlerden sonra da geri getirilen eski Merrill Lynch bankacısı Şimşek'in güven verici varlığıydı" denildi.
'MEDYANIN KOMPLO TASVİRLERİ ORTADAN KALKTI'
"Şimşek, tahvillerini yabancı yatırımcıların almasına ihtiyaç duyan Türkiye için piyasaların önemli olduğunu biliyor" ifadelerini kullanan FT, geçmiş ekonomi yönetimlerine de kinaye ile yaklaşarak şu yorumu yaptı:
"Neyse ki Türkiye medyasının kötü niyetli ve komplocu yabancı yatırımcılara yönelik düşmanca tasviri kayboldu. Şimşek ayrıca, para birimi değer kaybettiğinde vatandaşların ithal mallarda daha da fazla zamdan mustarip olduğunu da biliyor. Ekonomi politikasında, özellikle de enflasyonda sürekliliğe ve istikrara ihtiyaç duyulduğunun farkında."
"Merkez Bankası henüz bunu başarmaya hiçbir şekilde yakın değil - yıllık enflasyon hâlâ yüzde 65'e yakın seyrediyor" diyen FT, şöyle devam etti:
"Fon yöneticileri yine de bu işi yürüteceği ve kritik bir biçimde, Erdoğan'ı kendi yanında tutacağı konusunda Şimşek'e güveniyor. Yöneticiler, Şimşek'in yeniden atanmasından sonra yıllardan beri ilk kez Türkiye varlıklarında kalmaya istekli olduklarını kanıtladı. Karahan, Şimşek'in hem Merkez Bankası, hem de Wall Street analistleri ve yatırımcıları için tercihi; bu da yeterli bir referans."
'SADECE ŞİMŞEK'E GÜVENEREK RİSK ALMAK SAĞLIKSIZ'
Başyazı, Erdoğan'a şu çağrı ile son buldu:
"Bugünkü durum, beş yıl öncekine kıyasla çok büyük bir ilerleme. Fakat hâlâ ideal değil. Şimşek'in omuzlarındaki ciddi bir yük var ve yatırımcıların böylesine yoğun bir 'anahtar-adam' riskine girmesi sağlıksız. Erdoğan'ın ortodoks ekonomiye geçişinin köklerinin derin olduğunun bir kanıtı olarak Türkiye'nin ekonomi mekanizmasının üst kademelerinde daha çok sayıda saygın figürün yer alması arzu edilecektir. Şu anda cumhurbaşkanı ile Batılı fon yöneticileri arasındaki karşılıklı güvensizlik hâlâ içten içe kaynıyor. Yatırımcılar, iki taraf arasındaki hayati fısıldayıcı olarak Şimşek'ten çok fazla şy bekliyor."
