Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan'ın Sözcüsü Nazeli Bağdasaryan Cumartesi günü yaptığı açıklamada, geçen haftadan beri bölgeden Ermenistan'a gelenlerin sayısının 100 bin 417 olarak kaydedildiğini belirtti. Bağdasaryan, Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'da kontrolü yeniden ele geçirmek için başlattığı saldırının ardından bölgeden ayrılanların sayısının 100 bini aşmasının Dağlık Karabağ'da neredeyse hiç Ermeni kalmadığı anlamına geldiğine işaret etti. Azerbaycan'ın operasyonu öncesinde Dağlık Karabağ'ın nüfusunun 120 bin civarında olduğu belirtiliyordu.
Kendini "Artsakh Cumhuriyeti" olarak adlandıran ayrılıkçı yönetimin insan hakları yetkilisi Artak Beglarian sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, resmi olmayan bilgilere göre Dağlık Karabağ'dan ayrılan son grubun da Ermenistan'a doğru yola çıktığını belirtti. Beglarian, Dağlık Karabağ'da çoğu resmi görevli, acil yardım çalışanı, gönüllü ve özel ihtiyaçları olan insanlardan oluşan toplam birkaç yüz kişinin kaldığını, onların da bölgeyi terk etmeye hazırlandığını aktardı.
Birlemiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiseri Flippo Grandi de Dağlık Karabağ'dan kaçan 100 binden fazla kişinin Ermenistan'a ulaştığını belirtti. Grandi, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, "Çoğu aç, bitkin ve acil yardıma ihtiyacı var" diyen Grandi, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) ve insani yardım kuruluşlarının Ermeni yetkililere desteğini artırdığını ancak "uluslararası yardıma çok acilen ihtiyaç duyulduğunu" vurguladı.
Baskı ve şiddet endişesi
Azerbaycan, 19 Eylül'de Dağlık Karabağ'ın kontrolünü Ermenilerden tamamen geri almak için bu bölgedeki ayrılıkçı güçlere karşı askeri operasyon düzenlemişti. Çatışmalar, taraflar arasında Rusya'nın arabuluculuğunda sağlanan ateşkesle sonlanırken Dağlık Karabağ'daki Ermeni güçler de varılan anlaşma uyarınca silah bırakmaya başlamıştı. Bakü, başarıyla tamamlandığını duyurduğu bu operasyonun ardından Dağlık Karabağ'daki Ermenilerin haklarının güvence altına alınacağını ve bölgenin entegre edileceğini vaat etti.
Ancak bölgede yaşayan Ermeniler Azerbaycan yönetimi altında baskılar ve şiddetle karşılaşabilecekleri endişesiyle Dağlık Karabağ'ı terk etmeye başlamıştı.
Kendini "Artsakh Cumhuriyeti" olarak adlandıran ayrılıkçı yönetimin lideri Samvel Şehrimanyan da Perşembe günü imzaladığı kararnameyle "tüm devlet kurumlarının yıl sonuna kadar feshedileceğini" bildirerek "Artsakh Cumhuriyetinin varlığının 1 Ocak 2024 itibarıyla son bulacağını" duyurmuştu.
Uluslararası hukuk açısından Azerbaycan topraklarına ait olan Dağlık Karabağ bölgesinin nüfusunun çoğunluğunu Ermeniler oluşturuyordu. Bölge, 1991 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan etmiş, ancak uluslararası toplum ve Eremnistan tarafından tanınmamıştı.
